| Omschrijving |
|---|
|
De Zeumer 1989-3 blz. 41 INHOUD blz. 42 Van de redactie blz. 43 Programma Heemkundig allerlei blz. 45 Veranderingen openingstijden verenigingslokaal blz. 45 Bestuurswijziging blz. 45 Stand van zake fusie blz. 46 Presentatie Jaarboek 1988 blz. 48 Excursie Nideggen-Blankenheim blz. 50 Nieuwe aanwinsten bibliotheek blz. 51 Oproep <boekenmarkt> Historie blz. 52 Ruzie om een erfenis Genealogie blz. 57 Reijnders, Reinders, Rijnders Archeologie blz. 58 Nogmaals een oude toren van kaste Meer ... |
| Tekst |
|---|
|
Archeologie Nogmaals een oude toren kasteel Hillenraedt In het tijdschrift De Maasgouw 1961 blz. 189- 140 staat _een artikel van de Roermondse historicus Linssen met als titel "Een oude toren van kasteel Hillenraedt". In de archieven van het Karthuizerklooster ontdekte hij namelijk enkele stukken over de tienden, die de Karthuizers in Swalmen en Asselt hadden. In één der stukken legt Johan Reutzen, halfman op de Beeckerhof, (eigendom van de Karthuizers) op 2 aug. 1607 een verklaring ‚af ten overstaan van schout Mathis van Cruchten en de schepenen Nelis Lindemans en Johan Phebis van de schepenbank Swalmen Asselt. Hierin wordt ingegaan op de wijze waarop de diverse tienden over de percelen verdeeld lagen. We lezen onder meer: "...van den Thoiren tot Hillenraedt af te sien recht up den thoiren tot Hoerne scheidet des herren tot Gurtzenichs und der grooter thienden herren thiende. In 1696 was deze toren van Hillenraedt blijkbaar verdwenen, want in een notariële akte d.d. 6 okt. 1696 verklaart Theodorus Cuypers, openbaar notaris bij het Soevereine Hof te Roermond, dat hij op verzoek van de prior der Karthuizers en van Gerardus Dolmans, pastoor Van Swalmen, in gezelschap van Geurt Janssen, oud 70 jaar, naar de limietcgrens) tussen Asselt—Swalmemn en Maasniel is gegaan om ter plaatse van hem het verloop der grenzen der tienden van de heerlijkhijd Asselt en Swalmen te vernemen: "...ende gecommen op twee stucken landts omtrent in 't veldt tussen den saele van 't-huíjs Hillsnraedt daer voor desen |
|
den Thooren heeft gestaen ende den toren van ’t huijs Horn toebehoerende het selve stuck aen...” UIt deze twee stukken blijkt dat op de plaats van de aangebouwde zaal voor 1696 een toren gestaan heeft en dat de zaal tussen 1607 en 1696 gebouwd moet zijn. A. Ramaekers gaat in zijn boek "Honderd eeuwen Swalmen" nog een stap verder door uit de leeftijd van Geurt Janssen te concluderen dat de toren er rond 1646 ook nog gestaan heeft en de grote zaal gebouwd moet zijn door Arnold Schenck van Nijdeggen (gestorven in 1658). Kort geleden ontdekte ik in een archiefstuk van Schloss Haag bij Geldern gegevens, die een nieuw licht op de zaak doen schijnen. Ook hierin gaat het weer over de grenzen van de tienden. Op 1 aug. 1668 had de laatsoholtis van de hof en heerlijkheid Asselt, Johan de Verwer, geassisteerd door Thomas Bordels (advokaat) en Peter Spee en Johan Obers (beide laatschepenen) zich samen met Geurt Quiten, pachter van de hof Asselt. naar kasteel Hillenraedt begeven. Hier waren Gootsen Gerardts, halfman op de Graeterhof, oud 70 Jaar, en Corst Stockmans, oud 50 Jaar, al aanwezig. Deze verklaarden dat ze de tiend van de hof Asselt zo'n 40 jaar geleden in pacht hadden "...ende voorts aengewesen dese naervolgende limiten derselbe thiende. als te weten, den ronden thoorn der huis Hillenraedt, den welcken alsnu affgebroken ende den nieuwen sael op de plaetse getimmert is, wiesende op eenen dieken alden eijcken boom ontrent t’eijnde van Cleutiens straetgen staande, wijsende van daer op den thoorn des Graeffelíjcken huijs Hoorn ...” Blijkbaar is dus in 1668 of kort daarvoor de ronde toren afgebroken, waarna ter plaatse de |
|
grote zaal werd gebouwd.* Dit moet dan gebeurd zijn in opdracht van Christoffel Schenck van Nijdeggen. die nadat zijn vader Arnold Dirk Schenok van Nijdeggen in 1653 gestorven was, hem opvolgde. Twee jaar later kocht hij van Philips IV koning van Spanje en hertog van Gelder, de hoge, middelbare en lagere rechtspraak in Asselt en Swalmen voor 18.600 pond. In 1658 werd hij raadsheer aan het hof van Gelder te Roermond om dan in 1661 te trouwen met Anna Philippina d'Oijenbrugge de Duras, stiftsdame te Nivelles. Door dit alles kwam hij tot groot aanzien. Hij is naar mijn mening degene geweest, die Hillenraedt grotendeels het huidige karakter heeft gegeven en met recht kon hij dan ook zijn alliantiewapen aan de voorkant van het kasteel als kroon op zijn bouwwerkzaamheden aanbrengen. X Dat er inderdaad een. ronde toren geweest moet zijn is onlangs ook gebleken bij restauratiewerken aan de vloer van de grote zaal (mond. mededeling gravin de Guerre- Metternich). Helaas werd hier een kans gemist om een en ander in te tekenen en te fotograferen. Wîiejs |