| Omschrijving | 
|---|
| 
	 
		
Biejeingezeumerd 2009-2 Blz. 2 De vereniging Blz. 3 Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS 2009 Blz. 3 Wandelingen Swalmdalgidsen 2009 Blz. 4 Themarondleidingen 2009 werkgroep Dorpsgidsen Beesel Blz. 4 Jaarprogramma IVN De Steilrand 2009 Blz. 4 Open Monumentendag Swalmen zondag 13 september 2009: Op de kaart Blz. 5 Voorjaarswandeling Dorpsgidsen Beesel Blz. 6 Het straatbeeld van mijn kinderjaren (2) Blz. 9 Kroniek van Swalmen, januari, februari en maart 2009 Blz. 11 Hebt u 't toeval Meer ...  | 
	
							
| Tekst | 
|---|
| 
	 
		
INHOUD JAARGANG 2 - 2009 Blz. 2 De vereniging Blz. 3 Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS 2009 Blz. 3 W andelingen Sw alm dalgidsen 2009 Blz. 4 Them arondleidingen 2009 w erkgroep Dorpsgidsen Beesel Blz. 4 Jaarprogram m a IVN De Steilrand 2009 Blz. 4 Open M onum entendag Sw alm en zondag 13 septem ber 2009: Op de kaart Blz. 5 Voorjaarsw andeling Dorpsgidsen Beesel Blz. 6 H et straatbeeld van m ijn kinderjaren (2) Blz. 9 Kroniek van Sw alm en, januari, februari en m aart 2009 Blz. 11 H ebt u 't toevallig ook gehoord..? Blz. 12 Besm ettelijke ziektes, een eeuw enoud probleem ! Blz. 14 Flora en fauna van Sw alm en (20) Blz. 15 U it de oude doos Blz. 16 Van hot nao haar door 't Zjw aam s W aordebook (13) Blz. 17 Keuninginnepaazje Blz. 18 U it het leven van onze voorouders Blz. 18 Cultuurhistorische landschapselem enten in Belfeld (3) Blz. 20 H et radiotoestel in W OII in Sw alm en Blz. 22 Voogdgedingen Sw alm en 1662-1730 Blz. 28 Lim burgs is de kortste taal Foto's aangeleverd door: H ans Sim ons A rchief M H VS A rchief H VM S A rchief Piet van Buggenum Agnes Jentjens Pierre Verstappen: Fons Nijssen Tw an Ernst A rchief Gidi Verheyen N O. 2 blz. 2-5-9-10-11-14-17-26 blz. 22 blz. 15 blz. 6-7-8 blz. 15 blz. 5-11 blz. 9 blz. 18 blz. 20 1  | 
	
							
| 
	 
		
D E V ER EN IG IN G Berichten uit het Bestuur In het bestuur zijn alle w erkgroepen vertegenw oordigd. Naast algem ene zaken w orden de verenigingsactiviteiten en de w erkzaam heden van de afzonderlijke w erkgroepen besproken. Van beleidsbeïnvloeding tot heem kundige ondersteuning aan m ensen en organisaties en van redactionele onderw erpen voor onze periodiek tot m ogelijke uitgaven van boeken. De rubriek "Berichten uit het Bestuur" is een beknopte w eergave van besproken punten. H et is ondoenlijk om alle punten te beschrijven. Daarvoor bent u w elkom op de openbare bestuursvergaderingen, w aarin u over alle punten vrijelijk kunt m eediscussiëren. - Bom en aan de Kroppestraat. Door diverse m ensen zijn w ij benaderd over de bom en die aan de Kroppestraat zijn gekapt. De gem eente heeft ons in een vroege fase benaderd. W ij hebben de bom en bekeken en de beschrijving in de bom ennota van de gem eente Sw alm en. In deze nota stond dat de bom en op term ijn gekapt zouden w orden, om dat zij voor veel overlast kunnen gaan zorgen. Niet de vallende bladeren op de auto's, m aar door het uitgroeien van de kruin is het m ogelijk dat er schade ontstaat aan de gebouw en. In overleg hebben w ij geconstateerd dat het beter is om dan de bom en nu te vervangen door inlandse soorten, zodat de straat w eer snel een volgroeide laanstructuur krijgt. - Bom enkap algem een. De gem eente Roerm ond heeft een ander bom enkapbeleid dan de voorm alige gem eente Sw alm en. Particulieren m ogen op hun eigen terrein tot vijf bom en kappen zonder vergunning. Dit m ogen geen m onum entale bom en zijn en de particulier m oet ook bekijken of de bom en niet onder een speciale natuurbescherm ingsregeling als de Natuurbescherm ingsw et, Ecologische H oofdstructuur of Bosw et vallen. W ij zijn van m ening dat je die beoordeling niet enkel aan de particulier kunt overlaten en dat de gem eente hier een taak in zou m oeten nem en of goede voorlichting m oet geven w aar particulieren op m oeten letten. Bij bom en in het openbaar gebied m oet altijd een kapvergunning w orden afgegeven en gepubliceerd. Belanghebbende burgers kunnen hier dan bezw aar tegen m aken. Belanghebbenden zijn over het algem een alleen diegenen die de bom en vanuit hun w oning zien of organisaties die dit statutair geregeld hebben. Alertheid is geboden om onze gem eente groen te houden. - W oonw agenkam p. In de collegebesluiten van de gem eente Roerm ond konden w ij lezen dat de gem eente voornem ens is het w oonw agenkam p te verplaatsen. In overleg m et de gem eente hebben w ij 4 alternatieve locaties, grenzend aan bew oning en aan industrie, aangereikt. - H erinrichting en bom enkap tussen de M eander en de Sw alm . H et gebied w ordt opnieuw ingericht. In het w atervoerend gedeelte van de Sw alm w ordt een oude stort van de firm a Coorens verw ijderd. In het na inrichting en toegan- kelijk gem aakte gebied kom en Schotse H ooglanders of Gallow ays te lopen. Op de hoger gelegen delen, direct achter de w oningen, w orden fruitbom en geplaatst. H et fruit is voor m ens en dier vrij te gebruiken. - Open M onum entendag. Dit jaar staat de open m onum entendag in het teken van Kaarten en landschap. De M H VS zal onder andere een tentoonstelling van diverse zeer oude kaarten uit de regio organiseren in het Atrium van het oude gem eentehuis te Sw alm en. - M et Rijksw aterstaat is verschillende keren contact gew eest over de inrichting onder de (A 73) brug over de Sw alm en het uitpakken van de Naborch. De afscheiding tussen het fietspad en de natuuronderdoorgang zal gebeuren m et een gevlochten w ilgenscherm . H et uitpakken van de Naborch zal nog w el even duren. Rijksw aterstaat is bang dat indien m en de versteviging verw ijdert, de Naborch zal inzakken. W ij zijn tevens aan het kijken of er geen financiële potjes zijn om de Naborch verder te herstellen of te conserveren. Toine W uts 2  | 
	
							
| 
	 
		
JA A R PR OG R A M M A 2009 H eem kundevereniging M aas- en Sw alm dal en M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en (onder voorbehoud, nadere publicaties in 't Zjw aem ke en 't Gazetje) Juli/Augustus Vakantie 13 septem ber Open M onum entendag (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en, H eem kunde Vereniging M aas- en Sw alm dal) Oktober W eekendexcursie natuurw erkgroep (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en) Oktober W andeling Nacht van de Nacht (gezam enlijke activiteit) Novem ber Cursus Zjw aam s (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en) Decem ber Lezing over gebrandschilderde ram en (gezam enlijke activiteit) Decem ber Kerstw andeling (gezam enlijke activiteit) En verder… .. het program m a kan nog w orden aangepast. Verder staan er (onder voorbehoud) enkele kleine excursies op het program m a. Te zijner tijd kom en w e hier op terug. W A N D ELIN G EN SW A LM DA LG ID SEN 2009 (deze w andelingen w orden georganiseerd door Staatsbosbeheer en zijn niet gratis, nadere publicaties in 't Zjw aem ke en 't Gazetje) D insdag 7 juli Zw ijnentocht voor kinderen in het Sw alm dal, duur 2 uur, start om 14.30 uur bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en Zondag 9 augustus Ochtendw andeling in het Blankw ater, duur 2 uur, vertrek om 10.00 uur bij parkeerplaats kerk Boukoul Zondag 12 juli W andeling door het Groenew oud, duur 2 uur, vertrek om 10.00 uur bij infobord Groenew oud, Groenew oud 8 te Sw alm en Zondag 23 augustus Dagw andeling van Boukoul naar het Blankw ater over Duitsland, duur 6,5 uur, vertrek om 09.30 uur bij parkeerplaats kerk Boukoul D insdag 21 juli Roverspad voor kinderen in het Sw alm dal, duur 2 uur, start om 14.30 uur bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en D insdag 1 septem ber Voor de kleintjes: Okki de eekhoorn in het Sw alm dal, duur 2 uur, vertrek om 14.30 uur bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en D insdag 21 juli Zom eravondw andeling door het M eerlebroek, duur 2 uur, vertrek om 20.00 uur bij parkeerplaats M uyterdijk Zondag 13 septem ber Nazom eren Rijkelse bem den m et bezoek aan m olen de Grauw e Beer, duur 3 uur, vertrek om 14.00 uur bij m olen de Grauw e beer, Drakenw eg Beesel Zondag 26 juli Avondw andeling: gesnuif en gesnuffel in de Vuilbem den, duur 2,5 uur, vertrek om 20.00 uur parkeerplaats bij kerkje te Asselt-Sw alm en W oensdag 30 septem ber H eksentocht voor kinderen in het Sw alm dal, duur 2 uur, vertrek om 14.30 uur bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en D insdag 4 augustus Safaritour voor kinderen in het Sw alm dal, duur 2 uur, vertrek om 14.30 uur bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en Zondag 4 oktober Ochtendw andeling m et aansluitend koffie en vlaai, duur 2,5 uur, vertrek om 09.30 bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en 3  | 
	
							
| 
	 
		
TH EM A R O N D LEID IN G EN 2009 W ER K G R O EP D OR PSG ID SEN BEESEL (deelnam e is niet gratis, voor m eer inform atie kijkt u op w w w.rondleidingeninbeesel.nl of bel 077-4742158) JA A R PR OG R A M M A I.V.N . D E STEILR A N D 2009 Zondag 16 augustus Insectenexcursie, vertrek om 14.00 uur aan de parkeerplaats van het Lim burgs Landschap aan de Eikenbroeklaan op de Bakheide, Beesel Zon dag 2 augustus 'H ae vrit m iensevleis!', Drakendorproute, duur 2 uur, start om 14.00 uur in café de M aashof Zondag 27 septem ber Nieuw sgierig naar paddestoelen?, vertrek om 10.00 uur vanaf de parkeerplaats bij café M aalbekerhohe (Tuenke Janssen) te Belfeld Zondag 6 septem ber 'M et de kunstkenner op stap', Kunstroute, duur ca. 2,5 uur, start in herberg De Bóngerd Zondag 11 oktober Traditionele herfstw andeling m et M aas- en Sw alm dal, vertrek om 10.00 uur op de m arkt in Beesel Zondag 4 oktober 'H istorisch erfgoed aan de M aas', Ouddorproute, duur ca. 2 uur, start in café 't Poshoes OPEN M ON U M EN TEN DA G SW A LM EN ZON DA G 13 SEPTEM BER 2009 H et them a van de Open M onum entendag 2009 is: Op de kaart! Op de kaart betekent aandacht voor m onum enten die op een of andere m anier ooit op de kaart zijn gezet. H et zijn vaak m arkante gebouw en die op een bijzonder bepalende plek gelegen zijn. Van oudsher w orden deze gebouw en al aangegeven op oude kaarten en plattegronden. Ze w orden beschreven in oude docum enten, op oude, topografische kaarten. Vaak vastgelegd op gravures en schilderijen door kunstenaars w ier verbeelding getroffen w erd door de schoonheid van oude gebouw en. Belangrijke gebouw en zijn vaak ook bescherm d als rijks- of als gem eentelijk m onum ent. Ook Sw alm en kent een rijkdom aan m onum entale gebouw en. Niet overvloedig in aantal, m aar w el de m oeite w aard. Tijdens de Open M onum entendag dit jaar zullen de originele Sm aberskaarten voor een dag naar hun oude vertrouw de plek terugkeren, in het voorm alige gem eentehuis van Sw alm en. Jan Joseph Sm abers kreeg in 1771 van de bestuurderen van Sw alm en de opdracht kaarten te vervaardigen van de H eerlijkheid Sw alm en en Asselt. Op de kaarten m oesten w orden "geteekent de bosschen, bem pdens, w aters ende huysen". In 1774 w as hij klaar m et zijn opdracht, 17 kaarten en 1 verzam elkaart w as het resultaat. Er zal een presentatie zijn van prachtige foto's, w aarvan de plaats terug te vinden is op een van bovengenoem de Sm aberskaarten. Er is een tentoonstelling van oude ansichtkaarten van Sw alm en en naar alle w aarschijnlijkheid proberen w e de jeugd van Sw alm en te betrekken bij de Open M onum entendag. W e denken dan aan een foto- en/of kleurw edstrijd. Dus noteer al vast in uw agenda: zondag 13 septem ber 2009 Open M onum entendag - van 10.00 tot 17.00 uur. 4  | 
	
							
| 
	 
		
VOOR JA A R SW A N D ELIN G D OR PSG ID SEN BEESEL Zoals gebruikelijk w ordt het nieuw e w andel-/gidsseizoen geopend m et de traditionele voorjaarsw andeling. Dit keer w erd gekozen voor een variant op de w andeling van 2008. Op 't laatste m om ent m oest ook deze variant w eer aangepast w orden, om dat het anem onenbos zich nog niet van zijn fraaiste kant liet zien. Door 't verlate voorjaar stond er nam elijk nog geen enkele anem oon in bloei. De opkom st w as gew eldig en toen in H erberg de Bongerd w erd uitgelegd dat de route w at anders zou w orden dan in de publicaties verm eld, w as iedereen daarm ee akkoord. Na de uitleg over pand M euter (H erberg de Bongerd) en Kasteel Nieuw enbroek kw am en w e bij 't draaksteekterrein w aar gids Jan Ottenheim gedreven uitlegde w at 't Draaksteekspektakel van 2009 ons gaat bieden. M et nam e de '7 vette jaren' vóór de pauze en 't contrast m et de '7 m agere jaren'na de pauze is een vondst en w ordt uitgew erkt m et een totale decorw isseling w aarbij een grote levende gezonde boom in volle pracht om getoverd w ordt in een zieke dode boom . Via de Schans in de Bakhei en 't Bussereinds kapelke kw am en w e bij 't ecoduct op de Turfheide, w aar uitgelegd w erd w at 't doel van het ecoduct w as en de eisen w aar de bouw aan m oest voldoen. M et nam e het edelhert stond als gidssoort m odel voor het ontw erp en inrichting van toekom stige grootschalige natuur en aansluiting m et Duitsland. De tocht voerde verder snel langs het niet-bloeiende anem onenbos, langs hoeve Baxhof naar Rookhuizen en de H oosterhof. H ier w erden de kolossale graafw erken van de dassenburchten bew onderd en kregen w e tekst en uitleg over hun leefw ijze. Bij de nieuw e m onding van de Sw alm in de M aas bij de dode M aasarm zagen w e enorm e knaagsporen van een bever, w elke een 20 cm dikke boom had om geknaagd. En toen gebeurde het ongelofelijke. H et had niet beter geregisseerd kunnen w orden. W ant bij vervolging van onze tocht door de Aolebergbossen kruisten op klaarlichte dag 3 reeën letterlijk ons pad! De laatste stop w as bij het Rijkels kapelke. Er w erd besloten de kortste w eg terug naar het dorp te nem en om dat het qua tijd en afstand toch ongem erkt w at uitgelopen w as. M aar door de afw isseling en onderw erpen bleek dit niem and opgevallen te zijn en niet storend. De w andelaars w erden bedankt voor hun aandacht en via het stuifduinengebied 'Schoolt' keerden w e terug naar H erberg de Bongerd w aar de koffie w achtte en w aar kastelein Leon als extraatje de vlaai er gratis bij deed. Kortom een geslaagde opening van het nieuw e seizoen Dorpsgidsen Beesel. H eeft u interesse in een w andeling bezoek dan de w ebsite: w w w.rondleidingeninbeesel.nl Pierre Verstappen 5  |