Omschrijving
Biejeingezeumerd 2008-4

Blz. 2 De vereniging:nieuw jaarswens
Blz. 3 Winnende kleurplaat
Blz. 4 Jaarprogramma 2008 - 2009
Blz. 4 Wandelingen Swalmdalgidsen 2009
Blz. 5 In memoriam
Blz. 5 Beschermd dorpsgezicht Asselt
Blz. 7 De mening van … (10)
Blz. 8 Open Monumentendag 2008 Reuver
Blz. 10 Vogels voeren
Blz. 11 Kroniek van Swalmen, juli, augustus en september 2008
Blz. 12 Nacht van de Nacht
Blz. 13 Open Monumentendag Swalmen 2008
Blz. 14 Uit de oude doos
Blz. 15 Waterput station R Meer ...
Tonen 1-5 van 28
Tekst
IN H OU D

JA A R GA N G 1 - 2008

Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.

De vereniging: nieuw jaarsw ens
W innende kleurplaat
Jaarprogram m a 2008 - 2009
W andelingen Sw alm dalgidsen 2009
In m em oriam
Bescherm d dorpsgezicht Asselt
De m ening van … (10)
Open M onum entendag 2008 Reuver
Vogels voeren
Kroniek van Sw alm en, juli, augustus en septem ber 2008
Nacht van de Nacht
Open M onum entendag Sw alm en 2008
U it de oude doos
W aterput station Reuver
Flora en fauna van Sw alm en (18)
Locom otievenloods Roerm ond
Cultuurhistorische landschapselem enten in Belfeld (2)
Van hot nao haar door 't Zjw aam s W aordebook (11)
Cursus archeologie van het M iddeleeuw se M aasdal
Tijdzang
U it het leven van onze voorouders
Briefvervoer in Beesel (2)

2
3
4
4
5
5
7
8
10
11
12
13
14
15
17
17
20
22
23
24
24
26

Foto's aangeleverd door:
H ans Sim ons
A rchief M H VS
A rchief H VM S
Tw an Ernst
Riky Sim ons
W iel Luys
Vincent Freriks
Corry Janissen
archief Jan Ickenroth

N O. 4

blz. 5, 10, 11, 12, 22
blz. 14, 24
blz. 14, 23
blz. 20
blz. 7
blz. 15, 16
blz. 18, 19
blz. 24
blz. 26, 27, 28

1
D E V ER EN IG IN G
Nieuw jaarsw ens
Traditiegetrouw schrijft de voorzitter van de
M ilieu- en H eem kundevereniging Sw alm en een
nieuw jaarsw ens in het kw artaalblad van de vereniging. Daar je terecht rekening m oet houden
m et de w erkzaam heden van de redactie, opm aak
en de drukker dient zo'n nieuw jaarsw ens of
boodschap al begin novem ber geschreven te w orden. Elk jaar zoek ik in novem ber een aanleiding
om in de oud-en-nieuw -gedachte, de jaarw isseling, te kom en. Som s is een artikel in de krant of
een tijdschrift de aanleiding die je gedachten
naar die periode brengt. Dit keer w as het het
sym posium in het Lim burgs M useum op 7 novem ber, dat ging over grenzen. Grenzen, dagelijks
w orden w ij er m ee geconfronteerd. Toch denken
w ij als w ij het over grenzen hebben, voornam elijk aan onze landsgrenzen. U iteraard ging een
deel van het sym posium daar natuurlijk ook over.
De landsgrenzen van Lim burg en hoe deze zijn
ontstaan, m aar ook over gebruiken en taal die
ook aan grenzen gebonden zijn. Vreem d genoeg
kom en deze grenzen vaak overeen m et elkaar,
m aar op som m ige gebieden -taal bijvoorbeeldliggen ze op een heel andere plek dan de landsgrens. M et de start van het nieuw e jaar ga je in
feite elke jaar ook w eer een grens over. Je sluit
het ene jaar af, w enst je m edem ens het beste in
het nieuw e jaar en gaat hoopvol de nieuw e periode tegem oet. Je w eet niet w at er gebeuren gaat,
toch laat je ´t oude jaar zonder blikken of blozen
voorbij gaan. De zekerheid van de gebeurtenissen die geen verrassingen m eer zijn, m aar
inm iddels feiten gew orden, zoals dat zo vaak
gebeurt m et gebeurtenissen uit de geschiedenis.
M et die zekerheid ga je de onzekerheid tegem oet. Dat is een basiskern van een grens, grenzen geven zekerheid. Je w eet w aar je aan toe
bent. Ze bakenen je grondgebied af. Dit gedeelte
is van m ij. Daar heb ik zeggenschap. Voorbij m ijn
perceelsgrens kom ik op het gebied van de buren
en m oet ik toestem m ing vragen, m ij aanpassen.
Grenzen zijn ook nodig voor duidelijkheid. W ij
w eten natuurlijk allem aal hoe w ij voortdurend
onze grenzen in kunnen en kennen aftasten.
Grenzen proberen te verleggen, m aar toch als het
even niet w il snel terug binnen je eigen veilige
grensgebied. Ons eigen veilige grensgebied dat
w ij door onze opvoeding in onze jeugd ervaren

hebben. Toen w aren w ij het m et de grens die
onze ouders voor ons stelden natuurlijk niet
eens. W ij w aren op ontdekking, the sky is the
lim it. Achteraf ben je natuurlijk blij dat je ouders
je deze grenzen aangaven. Een sterke basis om je
staande te houden in de sam enleving. Je eigen
grenzen kennen. Niet telkens die sym bolische
grenssteen verleggen. In de jaren zeventig heeft
de Club van Rom e de studie gepresenteerd:
Grenzen aan de groei. De start en erkenning van
het m ilieubew ust denken. De grenzen groeien,
w ij zijn grensverleggend bezig. Echter, er zitten
ook grenzen aan de groei. Een duidelijk voorbeeld daarvan is de creditcrisis. Jaren hebben w ij
de goede bedoelingen van die m ilieum ensen in
de w ind geslagen. Een bepaalde groei is natuurlijk. A ls die er niet w as groeiden w ij zelf niet,
groeiden w ij niet in ons denken, groeide de
natuur niet en w as er ook geen leven m ogelijk.
Gevaarlijk is het indien de groei overgaat in hebzucht. De m ens w eet niet m eer w aarom hij/zij
nog m oet groeien. In feite heeft hij of zijgenoeg,
m aar opgesloten in het groeidenken w enst hij of
zij steeds m eer. Een befaam de uitspraak van
Gandhi is hier zeer toepasselijk: "There is enough
for everybody's need, but there w ill never be
enough for anybody's greed". Er is genoeg voor
een ieders behoefte, m aar er zal nooit genoeg
zijn voor de hebzucht van een persoon om het
even w ie dat ook m ag zijn. M aar terug naar de
grenzen. De grens tussen natuur en leefom geving
van de m ens lijkt de laatste jaren ook steeds duidelijker te w orden. W ij denken steeds m eer: de
natuur is van ons en die m oet zich m aar schikken naar onze w ensen. De natuur m oet zich aanpassen aan onze w ensen. In het w eekend hebben
w ij het liefste een bos voor de deur en door de
w eek m oet daar de afrit van de snelw eg liggen.
W ij kunnen zien w ie het onderspit delft in onze
sam enleving. Enkele jaren geleden zijn w ij
sam engevoegd m et de gem eente Roerm ond.
Roerm ond doet goed haar best om het ons,
Sw alm enaren, naar onze zin te m aken. Toch
m erk je enig verschil. Roerm ond is een stad en
Sw alm en is een plattelandsgem eente. De
gem eentegrens van de voorm alige gem eente
Sw alm en zit bij eenieder nog in het geheugen
gegrift, deze geeft zekerheid, deze geeft de lig-

2
ging van onze identiteit, deze geeft de ligging
van onze taalgrens, 't Zjw aam s. Toch zal er een
tijd kom en dat ook deze grens vervaagt, kijk
m aar naar Neel, Leeuw en en H erten. Bestuurlijk
is dat niet zo erg, m aar voor je eigen identiteit
heeft dat w el gevolgen. In deze globaliserende
w ereld, één Europa en w at al niet m eer, zien w ij
dat de landsgrenzen vervagen en dat er gelijktijdig een roep om erkenning van de eigen identiteit opkom t. De geborgenheid in de eigen
gem eenschap, het onderscheidingsverm ogen,
erbij horen, bij je eigen groep. Duidelijk en herkenbaar. W ie is dat, je eigen groep, is dat je tante
uit Duitsland, je buurm an uit M arokko of je kennis uit Zim babw e. Graag gaan w ij geregeld de
grens over en kom en in contact m et andere culturen. A l eeuw en kom en deze andere culturen
ook naar ons toe. Dat geeft verbreding van je
horizon, dat geeft intellectuele rijkdom . Dat
heeft onze sam enleving gevorm d. De groei in verscheidenheid. In de natuur is dat een heel norm aal verschijnsel. De toenam e van de soortenrijkdom door de eeuw en heen, uiteraard m its de
m ens niet ingrijpt. Steeds zoeken w ij onze grenzen af, steeds verleggen w ij onze grenzen. Op
het m om ent dat w ij er even geen zin in hebben
kruipen w ij terug binnen onze vertrouw de grenzen, binnen onze eigenheid en onze eigen identiteit. Dan is de tante uit Duitsland, de buurm an
uit M arokko en de kennis uit Zim babw e ineens
een vreem de en gaan w ij op zoek om dit vreem de te zien, te kunnen aantonen. Om dan bijvoorbeeld 1 januari w eer de deur te openen en die
vreem den w eer in de arm en te nem en en hun ook
de beste w ensen voor het nieuw e jaar toe te w ensen. Een m ooie uitspraak tijdens het sym posium ;
"M an soll auch Verständnis haben für derjenige
der m an nicht versteht". Som s m oet je over de
grens heen gaan om iets m oois tot uitdrukking te
brengen, om iets m oois te ontdekken, te aanvaarden.

Zoeken w ij naar die zichtbare grens, de schutting, die hoofddoek,
Om te zien dat het bekend is.
Beste w ensen voor het nieuw e jaar,
Toine W uts
Voorzitter M H VS
Beste leden,
De redactie stelde de vraag, nu het einde van het
jaar nadert, of ook H eem kundevereniging M aasen Sw alm dal enkele gedachten aan de lezer w il
m eegeven.
Volgens goed gebruik vindt een terugblik en
vooruitblik binnen onze vereniging plaats bij de
presentatie van het jaarboek, en dat w illen w e
graag zo houden. Op het m om ent dat u dit blad
onder ogen krijgt, heeft de presentatie hopelijk
al plaatsgevonden.
Echter, voor allen die daarbij niet aanw ezig hebben kunnen zijn, w ensen w e alle goeds voor
2009. En w e hopen m et u, dat u in februari uw
voornem ens nog niet vergeten bent.
Nam ens het bestuur van H eem kundevereniging
M aas- en Sw alm dal,
H enri Sm eets
W IN N EN D E K LEU R PLA AT OPEN M ON U M EN TEN DA G SW A LM EN 14 SEPTEM BER 2008
Niels en Lars Perriëns hebben heel erg hun best
gedaan om de tekening van Kasteel H illenraad
m ooi te kleuren.
Zij verdienden hierm ee een m ooie prijs die ze
thuisbezorgd kregen! Proficiat!!!!

H et bekende is aan de andere kant van de grens
vreem d,
De allochtoon is aan de andere kant van de grens
een autotochtoon,
De grens als een streep op de kaart,
De grens als hekw erk tussen tw ee tuinen,
De grens als een w and tussen tw ee w oningen,
De grens als onzichtbare lijn in onze gedachten,
De grens als een onzichtbaar denkbeeldig gordijn
tussen tw ee personen,

3
JA A R PR OG R A M M A 2008 H eem kundevereniging M aas- en Sw alm dal en M ilieu- en H eem kunde
Vereniging Sw alm en
(onder voorbehoud, nadere publicaties in 't Zjw aem ke en 't Gazetje)
26 decem ber
Januari
Februari
M aart
A pril
M ei
Juni
Juni
Juli/Augustus
Septem ber
Oktober
Oktober
Novem ber
Decem ber
Decem ber

Kerstw andeling; 14.00 u. kerk Boukoul, om g. H illenraad (gezam enlijke activiteit)
Jaarvergadering (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en)
Lezing door Kitty Janssen-Rom pen (gezam enlijke activiteit)
Open dag (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en)
Lezing dhr. Slangen: Graeterhof (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en)
H em elvaartsdagfietstocht (gezam enlijke activiteit)
Lezing vergeten groenten (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en)
Excursie gem eentearchief Roerm ond (gezam enlijke activiteit)
Vakantie
Open M onum entendag (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en, H eem kunde
Vereniging M aas- en Sw alm dal)
W eekendexcursie natuurw erkgroep (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en)
W andeling Nacht van de Nacht (gezam enlijke activiteit)
Cursus Zjw aam s (M ilieu- en H eem kunde Vereniging Sw alm en)
Lezing over gebrandschilderde ram en (gezam enlijke activiteit)
Kerstw andeling (gezam enlijke activiteit)

En verder… .. het program m a kan nog w orden aangepast. Er staan (onder voorbehoud) nog enkele
kleine excursies op het program m a. Te zijner tijd kom en w e hier op terug.
W A N D ELIN G EN SW A LM DA LG ID SEN 2008
(deze w andelingen w orden georganiseerd door Staatsbosbeheer en zijn niet gratis, nadere publicaties
in 't Zjw aem ke en 't Gazetje)
Zondag 28 decem ber 2008
W interw andeling in het Groenew oud m et na afloop
w arm e chocom el, duur 2,5 uur, vertrek om 14.00
uur bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en

Zondag 22 februari
Naw interen in het Sw alm dal, duur 2 uur, vertrek
om 14.00 uur bij infobord Groenew oud 8 te
Sw alm en

Zondag 4 januari 2009
W inter in de H oltm ühle, duur 2 uur, vertrek om
14.00 uur bij café M ariahoef, Broekstraat 43 te
Belfeld

W oensdag 25 februari
Katjestocht-kanoën op de Asseltse Plassen, duur
2,5 uur, vertrek om 14.00 uur bij parkeerplaats
einde Buggenum erw eg, Roerm ond-Leeuw en

Zondag 11 januari
Vollem aanw andeling in het Sw alm dal, duur 2 uur,
vertrek om 19.30 uur bijcafé de Bos, Bosstraat 115
te Sw alm en

Zondag 1 m aart
Schem erw andeling door het Sw alm dal, duur 2 uur,
vertrek om 17.00 uur bijcafé de Bos, Bosstraat 115
te Sw alm en

Zondag 25 januari
W interw andeling in het Groenew oud m et snert,
roggebrood en spek, duur 3 uur, vertrek om 14.00
uur bij café de Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en

Donderdag 12 m aart
(Net niet m eer) volle m aanw andeling in het
Sw alm dal, duur 2 uur, vertrek 20.00 uur bijcafé de
Bos, Bosstraat 115 te Sw alm en

Zondag 1 februari
Schem erw andeling door het Sw alm dal, duur 2,5
uur, vertrek om 16.00 uur bijinfobord Groenew oud
8 te Sw alm en

Zondag 29 m aart
Dagw andeling rond Boukoul (H illenraed,
Zuidew ijck Spick), duur 6 uur, vertrek om 10.00
uur bij parkeerplaats kerk Boukoul.

4
IN M EM OR IA M
Op 7 oktober 2008 is plotseling overleden de heer
Karel Gielen. De heer Gielen heeft jarenlang
boekbindersw erk voor onze vereniging verricht.
W ij herinneren ons de jarenlange prettige sam enw erking m et hem . Zijn vakm anschap, in tastbare
resultaten aanw ezig in onze bibliotheek, zullen
w ij m issen.

De abonnees op zijn route vonden hun exem plaar
gew oonlijk als eersten in de brievenbus. Ook w as
hij in de beginperiode trouw van de partij als er
natuurw erkzaam heden verricht m oesten w orden,
zoals w ilgen knotten.
Ons m edeleven gaat uit naar beider fam ilies.
Dat zij m oge rusten in vrede.

Op 31 oktober 2008 overleed ons lid H arrie
H eijnen. De heer H eijnen w as jarenlang aktief als
bezorger van het verenigingsblad van de M H VS.

H et bestuur van de M H VS

A SSELT BESCH ER M D DOR PSG EZICH T
H enri Sm eets
Eindelijk… ! Na heel w at jaren is er nu de kroon
op het w erk gezet van veel m ensen en instanties
die zich hebben ingezet om Asselt de status van
bescherm d dorpsgezicht te geven.
De M inister van Onderw ijs, Cultuur en W etenschap en de M inister van Volkshuisvesting, Ruim telijke Ordening en M ilieubeheer bekrachtigden
op 24 oktober 2008 het besluit dat 'H et gebied
van Asselt' w ordt aangew ezen als bescherm d
dorpsgezicht in de zin van artikel 1, onder g. van
de m onum entenw et 1088. Publicatie volgde in de

staatscourant van 27 oktober.
Vanaf 2001 is het them a 'Asselt bescherm d dorpsgezicht' geregeld aan de orde gekom en in de
m onum entencom m issie van de Gem eente Sw alm en. De burgem eester of de w ethouder die m onum enten in zijn portefeuille had, zat de com m issie voor, w aarin verder am btenaren zitting
hadden, externe deskundigen en m ensen van
onze beide heem kundeverenigingen.
H enk Lutgens vertegenw oordigde de M H VS, zelf

5
MediaViewer 2.6 - © 2012-2025 Collectiony BV