| Omschrijving |
|---|
|
Biejeingezeumerd 2011-2 Uit de vereniging: Blz. 2 Koninklijke onderscheiding Jan Ickenroth Blz. 4 Presentatie van twee nieuwe cultuurhistorische fietsroutes Blz. 5 Grote opkomst ledenvergadering Blz. 7 Kruislampje gezocht Blz. 7 In memoriam Blz. 8 Boekpresentatie 30.000 evacués Blz. 12 Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS 2011 Blz. 12 Wandelingen Swalmdalgidsen en kanotochten 2011 Blz. 13 Jaarprogramma IVN De Steilrand 2011 Blz. 13 Themarondeleiding 2011 werkgroep Dorpsgidsen Bee Meer ... |
| Tekst |
|---|
|
INHOUD JAARGANG 4 - 2011 NO. 2 Uit de vereniging: Blz. 2 Koninklijke onderscheiding Jan Ickenroth Blz. 4 Presentatie van twee nieuwe cultuurhistorische fietsroutes Blz. 5 Grote opkomst ledenvergadering Blz. 7 Kruislampje gezocht Blz. 7 In memoriam Blz. 8 Boekpresentatie 30.000 evacués Blz. 12 Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS 2011 Blz. 12 Wandelingen Swalmdalgidsen en kanotochten 2011 Blz. 13 Jaarprogramma IVN De Steilrand 2011 Blz. 13 Themarondleiding 2011 werkgroep Dorpsgidsen Beesel Overige artikelen: Blz. 14 Reconstructie wandelbos Swalmen Blz. 15 Kroniek van Swalmen, januari, februari en maart 2011 Blz. 16 Uit en thuis Blz. 17 Ózze pap vertèlt Blz. 20 Luchtwachttorens in Swalmen (2) Blz. 23 Uit de oude doos Blz. 24 Zal ich dich 'ns get zègke Blz. 25 Zilveresdoorn aan de Zjwaam Blz. 26 Uit het leven van onze voorouders Blz. 27 Oorlogsdagboek Christina Maria op het Roodt (6) Illustraties aangeleverd door: Hans Simons blz. Fam. Franssen blz. Archief Wim Rovers blz. Rob Mighorst blz. Peters Bors blz. Cris Vries blz. Wiel Luys blz. Els Janssen- van Avesaath blz. Thei Derks blz. 14, 15, 16, 25 8 17, 18, 19, 23 8-11 2, 3, 5, 6 24 4,7 20, 21, 22 27 1 |
|
UIT DE VERENIGING KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING JAN ICKENROTH Burgemeester mevrouw Petra Dassen-Housen van Beesel heeft op 23 maart j.l de versierselen overhandigd die horen bij een Koninklijke Onderscheiding aan Jan Ickenroth uit Reuver. Jan is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege zijn persoonlijke, bijzondere verdiensten. En dat zijn er nogal wat. Daarmee zijn we er nog niet. Ook op het gebied van posthistorie heeft Jan zijn sporen meer dan verdiend. Op dit terrein is Jan een historicus van landelijk formaat, die in binnen- en buitenland zelfs wordt gevraagd hierover spreekbeurten te houden. Zijn kennis op dit gebied heeft onder meer geresulteerd in een boek met als titel: De Rijkspost in Limburg (1995). Dit boek is een welkome aanvulling op het standaardwerk van mr. dr. J. C. Overvoorde uit 1902: Geschiedenis van het postwezen in Nederland voor 1795. Jan vermeldt in zijn boek een grote hoeveelheid belangrijke gegevens over de postgeschiedenis van Midden- en Noord-Limburg. Ook wordt beschreven, met talrijke verwijzingen naar vindplaatsen van archieven, hoe bijvoorbeeld een aantal postkantoren in het gebied van het huidige Limburg tot ontwikkeling is gekomen. Een voorbeeld hiervan is het met name in de 17e eeuw belangrijke postkantoor van Roermond. Wist u bijvoorbeeld dat alle Spaanse en OostFranse post met als bestemming Noord-Duitsland, de Scandinavische landen en Noord-Oost Europa vrijwel altijd via het postkantoor van Roermond liep? Samen met bv. Antwerpen en Brussel hoorde Roermond in de 17e eeuw tot de grootste postkantoren in de Nederlanden. Maar ook onderlinge verbondenheid en afhankelijkheid van de postkantoren, de personele bezetting en de organisatie van het postbedrijf komen daarin expliciet aan de orde. Door zijn onderzoek zijn voor het eerst postverbindingen in kaart gebracht in bepaalde periodes met respectievelijk Roermond, Pempelfort (Düsseldorf) en Maaseik als dominante knooppunten. Dit alles geplaatst in het algemeen kader van de postorganisatie van Thurn & Taxis met enerzijds de (Duitse) Keizerlijke Rijkspost en anderzijds het Spaanse, later OostenrijksNederlandse erfpost generalaat (hoofdkantoor) in de Zuidelijke Nederlanden. Ook de verhoudingen met de Hollandse steden en later na 1751 met de Statenpost komen uitvoerig aan bod. Jan was binnen onze heemkundevereniging in 1980 mede-initiatiefnemer tot het samenstellen van een jaarboek. Hij heeft tot 1990 deel uitgemaakt van deze jaarboekredactie. In die hoedanigheid begeleidde en stimuleerde hij auteurs, een vaardigheid die hem wel toevertrouwd is. Als auteur leverde en levert hij in onze jaarboeken en in ons kwartaalblad een belangrijke bijdrage aan de geschiedkundige kennis van de regio. Daarnaast heeft Jan binnen en buiten de vereniging een aantal historische publicaties op zijn naam staan en heeft daardoor een belangrijke bijdrage geleverd aan een stuk bewustwording van de cultuur-historische identiteit van Beesel en de regio. Kortom, hij is op het lokale en regionale vlak een gedegen onderzoeker en een inhoudelijk kundig schrijver met tal van publicaties op zijn naam. In de loop van de jaren heeft hij zich ontpopt tot specialist op het gebied van de ontwikkeling van de kleiwarenindustrie in de gemeente Beesel. Ook op het terrein van de spoorweghistorie in ons werkgebied heeft Jan grote expertise opgebouwd. Dit blijkt niet alleen uit artikelen die hij hierover heeft geschreven maar ook uit publicaties in boekvorm zoals bijvoorbeeld het door onze vereniging uitgegeven boek: 'De kleiwarenindustrie in Belfeld, Reuver, Beesel en Swalmen'. 2 |
|
gankelijk maar tevens verzekerd van behoud voor het nageslacht. Jan heeft in de achterliggende 50 jaar de steeds veranderende samenleving van zijn woonomgeving op foto vastgelegd en hiermee een uniek tijdsdocument opgebouwd. Het tekent zijn persoon dat hij in voorkomende gevallen, belangeloos door derden hiervan gebruik laat maken ten behoeve van publicaties in tijdschriften en boeken. Daarnaast heeft hij in genoemde periode talrijke particuliere fotocollecties op eigen kosten gereproduceerd. Dit heeft er toe geleid dat hij momenteel beschikt over een uniek tijdsdocument bestaande uit een fotoarchief en een databank. Veel van zijn wetenschap dankt Jan aan zijn bezoeken aan de archieven van Thurn en Taxis in Regensburg. Een zeer tijdrovend en jarenlang onderzoek, begonnen in een tijd dat computer en internet nog in de kinderschoenen stonden en dat heden ten dage nog niet is afgesloten. Nog meer? Jazeker! Jan verzorgt geregeld als gids rondleidingen voor gezelschappen. Hij heeft niet alleen een voorkeur voor de Reuverse buurtschap 'Beschermd dorpsgezicht Ronckenstein' en 'Foekebroek', maar ook bij de Lambertuskapel (aan de Maas) en omgeving kunnen we hem aantreffen. Als gids is hij overigens niet weg te denken bij de uitvoering van de Open Monumentendagen, en dat vanaf het moment dat deze in Beesel in het leven zijn geroepen. Voor dit baanbrekend werk heeft Jan landelijke erkenning gekregen door de Koninklijke Nederlandse Bond van Filatelistenverenigingen. In mei 2010 kreeg hij voor zijn posthistorisch onderzoek de Costeruspenning, de hoogste onderscheiding die de bond kent. Als gevolg hiervan is Jan lid van het kapittel van Costerus, een eer die weinigen te beurt is gevallen. (http://www.knbf.nl/costerusweb.htm) In dit overzicht zal ongetwijfeld nog een en ander niet voorkomen. So what? (met een knipoog naar Jan zijn voormalige beroep als docent Engels). Het gaat erom dat duidelijk mag zijn dat het niet zo vreemd is dat Hare Majesteit van zijn verdiensten op de hoogte is geraakt. Sinds jaar en dag levert Jan als vrijwilliger van de Stichting 'Boeken steunen Mensen', te Venlo een bijdrage als selecteur van de boeken die op de jaarlijkse boekenbeurs ten behoeve van goede doelen worden verkocht. Wekelijks, elke dinsdagen donderdagmorgen, zet hij zich hiervoor in en is daardoor een van de steunpilaren geworden van deze stichting. Jaarlijks gaan bij de circa 25 selecteurs zo'n 200.000 boeken door de handen. Jan, namens leden en bestuur van harte gefeliciteerd met deze meer dan verdiende onderscheiding. Diep respect voor je inzet en hartelijk dank voor alles wat je voor de heemkundevereniging en de samenleving heb bereikt. Je vraagt je af waar hij de tijd vandaan haalt, want bedenk dat hij ook nog de taak op zich heeft genomen om archieven te ordenen en op te schonen. Concrete voorbeelden hiervan zijn het archief van de harmonie in Reuver en van de parochie St. Lambertus. Tijdrovende werkzaamheden waar hij jaren aan heeft gewerkt. Door zijn inzet zijn beide archieven niet alleen goed toe- Ondanks vijf omleidingen weet je op maandagavond nog steeds de kortste weg naar de heemkundevereniging te vinden. We hopen dat je dit nog tot in lengte van dagen mag doen. Henri Smeets 3 |
|
PRESENTATIE VAN TWEE NIEUWE CULTUURHISTORISCHE FIETSROUTES Op zondag 3 april werd de route geopend door een groepje Romeinen van Pax Romana. Ze kwamen aangemarcheerd over de vroegere Romeinse weg en overhandigden de nieuwe routeboekjes aan de plaatsvervangend burgemeester van Brüggen en de nieuwe burgemeester van Beesel. Hierna werden er schietdemonstraties met een balista gegeven, en vertelden de Romeinen over hun uitrusting en het kampleven. De boekjes kosten € 9,95 per stuk of allebei samen € 14,95. Ze zijn te verkrijgen bij de Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal, Bruna en de VVV in Roermond of Reuver. Leden van beide verenigingen krijgen 20% korting. Dit is alleen te verkrijgen in het verenigingslokaal van de Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal. Al eeuwenlang zijn de bewoners van de huidige Nederlandse gemeente Beesel en de Duitse gemeente Brüggen met elkaar verbonden. Of het nou gaat om de mensen uit de steentijd, de mensen van de Rössener cultuur, de Romeinen, de adel of de arbeiders in de kleiwarenindustrie. Wiel Luys Een grens, zoals die nu langs de Prinsendijk (een oude Romeinse weg) loopt, kende men toen niet. Deze werd eerst in 1815 getrokken. De gezamenlijke historie was voor de Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal, de gemeente Beesel en de gemeente Brüggen aanleiding een cultuurhistorische route te ontwerpen naar het voorbeeld van de TRAP-route Swalmen. De route kreeg als naam "Van prehistorisch Maasdal tot West-Europees munitiedepot". Vanwege de lengte is de route gesplitst in een route Beesel en een route Brüggen. In een begeleidend boekje, geschreven door Uwe Pohling, Koos Steehouwer en Wiel Luys, wordt nader ingegaan op het ontstaan van het landschap enkele miljoenen jaren geleden, de vroegste bewoners, maar ook op de cultuurhistorische bezienswaardigheden waar de route langs voert. Zo komt u onderweg langs prehistorische grafheuvels, ontginningsboerderijen, watermolens, middeleeuwse en modernere kastelen, oude hoeves, kerken en kapellen. Tijdens uw fietstocht kunt u genieten van prachtige uitzichten over de Maas en de Maasterrassen. 4 |
|
GROTE OPKOMST LEDENVERGADERING Het is opmerkelijk dat we ook dit jaar op de ledenvergadering weer zoveel leden mogen begroeten. Op 23 maart waren 54 leden aanwezig en dat loopt in de pas met de opkomst van de laatste jaren. Als bestuur zijn we hiermee in elk geval zeer ingenomen. Het is een teken van vitaliteit, en het illustreert de betrokkenheid van de leden bij ons verenigingsleven. Een bijzonder welkom was er voor ons nieuw lid, burgemeester mevrouw Petra Dassen-Housen. Ze wilde graag kennismaken met de leden van onze heemkundevereniging. Dit werd bijzonder gewaardeerd, vooral als we in aanmerking nemen dat ze hiervoor een hele reis diende te ondernemen van haar woonplaats naar Reuver. we hiermee op de door de gemeenten aangekondigde kortingen op de subsidie. Verder werd voorgesteld om de contributie voor begunstigerleden te verhogen van 35,50 euro naar 40 euro. Een van de leden gaf aan het toch wel heel bijzonder te vinden dat de leden voor een lidmaatschap van 22 euro, jaarlijks een fraai boek vol met heemkundige artikelen krijgen aangereikt en vier keer een mooi uitgevoerd kwartaalblad. Gezwegen dan nog over al die andere activiteiten waarvan de leden kunnen profiteren. De ledenvergadering stemde in met de contributieverhoging. Secretaris Twan Ernst gaf een toelichting op het jaarverslag van de vereniging. Van stilstand is geen sprake, want de betrokkenheid van de leden blijft onverminderd groot, de achterstand met het jaarboek is ingelopen, we hebben zelfs een nieuwe werkgroep erbij en het ledental groeit verder. Tekenend voor de vereniging is de wekelijkse, gezellig drukke verenigingsavond. Gemiddeld tussen de 15 en 25 leden zijn dan aanwezig. Nieuwsgierig wat die dan doen? Kom eens kijken en verbaas u. De secretaris kreeg een pluim van de vergadering voor zijn jaarverslag en zo ook de penningmeester, enerzijds van de kascontrolecommissie en anderzijds van de ledenvergadering. Geen wonder dus dat Gerard Pubben met algehele stemmen werd herkozen als bestuurslid c.q. penningmeester voor een nieuwe periode van vier jaar. De bedoeling van onderstaand stukje is onze leden die niet aanwezig waren, te voorzien van informatie vanuit de ledenvergadering. Voor het officiële verslag kunt u terecht op de site van de vereniging. (www.maas-enswalmdal.nl) Na de opening volgden de gebruikelijke agendapunten zoals de jaarverslagen van secretaris en penningmeester. De laatste, Gerard Pubben, stelde de ledenvergadering voor de contributie voor gewone leden met 2 euro te verhogen tot 22 euro. Hoewel de financiële situatie van de vereniging gezond is, zorgen de diverse noodzakelijke reserveringen ervoor dat er maar een gering bedrag vrij te besteden is. Door de verhoging komt er iets meer financiële armslag. Verder anticiperen 5 |