Omschrijving
Biejeingezeumerd 2012-2

Uit de vereniging:
Blz. 2 Ledenvergadering MHVS 2 maart 2012
Blz. 3 Wiel Luys winnaar van de Guillonpenning
Blz. 4 Onze verhuizing
Blz. 5 Hemelvaartsdaagftetstoch
Blz. 6 Open Monumentendag 2012: Groen van Toen
Blz. 7 Wandelnetwerk in gemeente Beesel geopend op zondag 22 april
Blz. 8 Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS 2012
Blz. 8 Wandelingen Swalmdalgidsen en kanotochten 2012
Blz. 9 Programma IVN De Steilrand 2012
Overige artikelen:
Blz. 9 Kroniek van Sw Meer ...
Tonen 1-5 van 32
Tekst
Inhoud Jaargang 5 - 2012





Uit de vereniging:
Blz. 2
Ledenvergadering MHVS 2 maart 2012
Blz. 3
Wiel Luys winnaar van de Guillonpenning
Blz. 4
Onze verhuizing
Blz. 5
Hemelvaartsdaagfietstoch
Blz. 6
Open Monumentendag 2012: Groen van Toen
Blz. 7
Wandelnetwerk in gemeente Beesel geopend op zondag 22 april
Blz. 8
Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS 2012
Blz. 8
Wandelingen Swalmdalgidsen en kanotochten 2012
Blz. 9
Programma IVN De Steilrand 2012
Overige artikelen:
Blz. 9
Kroniek van Swalmen, januari, februari en maart 2012
Blz. 11
Mariakapel, nabij de St. Leonardushoeve te Belfeld
Blz. 12
Boomfeestdag 21 maart 2012
Blz. 13
Uit het leven van onze voorouders
Blz. 14
Flora en fauna (23)
Blz. 16
Wandelen in Swalmen en omgeving
Blz. 18
Zomerlaeve
Blz. 19
Van hot nao haar door ‘t Zjwaams Waordebook (22)
Blz. 20
Harmonie Kunst na Arbeid Belfeld
Blz. 22
Euver Sjlechter Maan kóm ich neet oetvertèld...... (2)
Blz 24
Maria Kleuterschool te Swalmen
Blz. 30
Kennen we die nog?
Blz. 31
Oorlogsmonument onthuld in Heerenveen
Blz. 32
Uit de oude doos

Foto’s aangeleverd door:
Riky Simons-Julicher
Peter Bors
Wiel Luys
Hans Simons
Pierre van Lier
Fons Nijssen
Archief HVMS
Archief MHVS
Yvonne de Vries
Wiel Crins

blz. 2
blz. 4, 7
blz. 4, 12, 13
blz. 5, 9, 10, 14, 15, 18, 19
blz. 6
blz. 6
blz. 20, 21
blz. 26-28, 30
blz. 31
blz. 32

1

No. 2

Uit de vereniging:
Ledenvergadering MHVS op 2 maart 2012
Dit jaar vond de jaarvergadering niet plaats
in de verenigingsruimte, maar bij Café Thijs
& Wilma. Zo’n 18 personen (inclusief het bestuur) bezochten deze jaarvergadering.
Toine opende de vergadering door de gevolgen van de huidige economische en financiële crisis voor natuur en milieu te schetsen.
Belangrijkste is, volgens Toine, dat de aanspraak op het nog niet bebouwde landschap
duidelijk is verminderd; minder uitbreidingen van bedrijventerreinen en woonwijken.
In de terugblik op 2011 werd vooral veel aandacht besteed aan het ‘Ommetje te Asselt’ en
de kerstwandeling met het thema ‘bosbeheer’.
Het hoogtepunt van 2011 was zonder meer
het verschijnen van het gezegdesboek van
Harie van Buggenum. Hij kreeg nogmaals de
complimenten voor het fraai geschreven boek.
Bij de verkiezingen voor het bestuur waren Gerry Nijssen-Severens en Herm Geraedts beiden
aftredend en herkiesbaar. Toine
roemde beiden voor hun grote
inzet voor de vereniging. De leden gingen, uiteraard, akkoord
met hun herbenoeming als bestuurslid.
Het bestuur presenteerde weer
een ruim programma van activiteiten. Veel van deze activitei-

ten worden samen met de Heemkundevereniging
Maas- en Swalmdal gedaan. De samenwerking in de
organisatie van de activiteiten zal verder worden
geoptimaliseerd.
In de rondvraag was er veel aandacht voor de
‘muur’, de gestapelde stenen langs de Swalm, onder de A73, nabij de Naborch. De mensen ervaren
deze muur als een grote barrière voor de natuur, en
ook lastig voor de wandelaars. Het bestuur gaat het
nogmaals onder de aandacht brengen van Rijkswaterstaat.
Tenslotte was er nog een gezellige nazit bij Thijs
& Wilma.
Gerard Jonkman
Secretaris

Wiel Luys winnaar van de Guillonpenning
Op zaterdag 28 april 2012 werd de vierde
Limburgse Archeologie Dag gehouden in het
Limburgs Museum te Venlo. Bijna 100 beroeps- en amateurarcheologen luisterden in
een uitpuilende zaal naar lezingen over de
Limburgse archeologie. Een vast onderdeel
van die dag is de uitreiking van de prestigieuze en vergulde Guillonpenning. De penning
is een eerbetoon aan een persoon, stichting
of vereniging, die zich heeft ingezet voor de
Limburgse archeologie en is vernoemd naar
de Roermondse verzamelaar en amateurar-

cheoloog Charles Guillon. Deze notaris en politicus
leefde van 1811-1873 en bezat aan het eind van
zijn leven de grootste en belangrijkste collectie
oudheden uit Limburg. Zijn verzameling werd getoond in het Museé Guillon in zijn woonhuis aan de
Swalmerstraat nr. 3 in Roermond.
Het is gebruikelijk dat de winnaar van niets weet
en geheel onkundig, over wat hem of haar gaat
overkomen, in de zaal zit. Het is altijd een probleem om zekerheid te krijgen dat de winnaar aanwezig is, maar voor Wiel gold dat niet, want hij is

2

een trouw bezoeker van de Limburgse Archeologie
Dag. Wel moest in het geheim zijn familie en het
bestuur van de heemkundevereniging worden ingelicht.
Tijdens de plechtigheid wordt een lofrede voorgelezen waarin langzaam toegewerkt wordt naar de
onthulling van de naam van de winnaar. Voor Wiel
werd de volgende rede uitgesproken:

gie vooral beoefend op regionaal niveau. Als een
dicht netwerk ligt er over de provincie een reeks
van heemkundeverenigingen. De meeste kunnen
al terugkijken op een eigen lange geschiedenis.
De winnaar van de Guillonpenning is een van de
oprichters van zo’n Heemkundevereniging en regiovertegenwoordiger bij de Archeologische Vereniging Limburg, nu sectie van het LGOG.
Jarenlang heeft hij een rol gespeeld in het bestuur,
maar het is ook een buitenman. In het veld werden
archeologische vondsten gered en archeologische
verschijnselen vastgelegd, vaak vlak voordat ze definitief zouden verdwijnen door de aanleg van een
weg of de bouw van huizen en andere bouwwerken.
Daar bleef het niet bij, want over die vondsten en
het onderzoek werd gepubliceerd. Natuurlijk in het
jaarboek van de heemkundevereniging, maar ook
in provinciale en landelijke archeologische tijdschriften.
In een enkel geval is er een uitzonderlijke meester.
Die houdt het niet bij de hier bovengenoemde reeks
van activiteiten die een gewoon mens al vermoeiend genoeg zullen toeschijnen. Onze winnaar doet
meer. Hij heeft al in een vroeg stadium beseft dat
archeologie behouden kan blijven, of in alle rust
kan worden onderzocht, als het al aan het begin
in het beslissingsproces van een planontwikkelaar
meegenomen kan worden. Dat besef was er al vóór
de Maltawetgeving. Vanuit dit inzicht adviseert hij
de gemeente al jarenlang hoe om te gaan met archeologie en bekijkt hij wat de consequenties zijn
voor de archeologie. Soms leidt dat tot bijstelling
van de plannen en kan, als het dan toch onvermijdelijk is, op tijd bepleiten en realiseren dat
archeologen onderzoek kunnen uitvoeren. Het is
bewonderingswaardig werk, want velen zullen de
daarmee samenhangende papierwinkel, het wollig
politieke taalgebruik, de vele uren overleg en het
voorzichtige strategisch manoeuvreren niet als het
meest uitdagende onderdeel van onze archeologische hobby of beroep ervaren en waarderen.

Onderwijzers zijn belangrijk en niet alleen om te
leren rekenen, lezen of schrijven. Veel mensen die
succesvol zijn in het leven, beroemd zijn of bekend
door hun prestaties op maatschappelijk gebied,
noemen vaak de naam van de onderwijzer of onderwijzeres die voor hen de ogen heeft geopend
voor de mogelijkheden die er waren in de richting
waarin zij nu uitblinken.
Dat geldt nog sterker voor mensen die actief zijn
op het gebied van de historie en archeologie. Vraag
het een historicus of archeoloog en zij vertellen
over hun schoolmeester, onderwijzeres, leraar of
lerares die zo vol passie kon vertellen over geschiedenis. Je ziet bijna hun ogen wegdraaien als de vertellenden terugdenken aan hun jeugd. Die leraren
of leraressen namen ze op sleeptouw naar musea of
plaatsen met een historische waarde.
Ik ben er van overtuigd dat ik hier niet zou staan
als mijn meester in de vierde klas niet zo geweldig
kon vertellen over geschiedenis. Nog altijd herinner ik me zijn verhalen en vooral het eerste. Hij
had het over de vroegste bewoners van ons land. In
mijn schooljaren waren dat nog de Batavieren en
Caninnenfaten. Het ging over hun vaartocht over
de Rijn op boomstammen en hun aankomst in het
vroege Nederland. Terwijl mijn meester vertelde
waar ze woonden en hoe ze leefden, keek ik naar
buiten en dacht echt konijnen te ontwaren op het
betegelde schoolplein. Ze moesten maken dat ze
wegkwamen, want de hongerige vroege bewoners
van Nederland zouden ze snel opeten.
Maar schoolmeesters doen meer. Vaak blijken ze een
cruciale rol te spelen in de samenleving van buurt,
dorp of stad. Ze organiseren van alles, ontplooien
initiatieven en scheppen voorwaarden. Vandaag
willen we zo’n bijzondere schoolmeester eren met
de Guillonpenning, want deze schoolmeester heeft
een belangrijke bijdrage geleverd aan de archeologie. In meer opzichten.

Ook daar blijft het niet bij. Er is als laatste nog
een activiteit die hem terecht tot winnaar van de
Guillonpenning maakt. Onze schoolmeester is een
van de weinigen die zich ook nog op toeristisch
gebied sterk maakt voor de archeologie. Hij was de
drijvende kracht achter de realisatie van een TRAP,
een Toeristisch Regionaal Archeologisch Project.
Daarnaast is hij ook de schrijver van een van de
eerste boekjes die over een route verschenen. Ver-

In Limburg wordt cultuurhistorie en archeolo-

3

leden jaar kwam er een nieuwe druk en een uitbreiding van de route. Want zoals er in het verre
verleden geen grenzen waren, is de nieuwe route
een grensoverschrijdend project geworden en kan

men rond Swalmen, Beesel en Reuver ook op Duits
grondgebied kennismaken met de archeologie en
cultuurhistorie van Bracht, Born en Brüggen. Het
zal u niet verbazen dat de man die ik op het oog
heb daar ook weer een belangrijke rol in speelde.
Het is duidelijk dat maar één persoon in deze zaal
al deze activiteiten heeft ontplooid. Velen zullen
het al weten op wie ik doel, maar voor de onwetenden onder ons, Wiel Luys is de terechte winnaar
van de Guillonpenning 2012.
Na het uitspreken van de laudatio nam Karel Majoor, voorzitter van het Limburgs Geschied- en
Oudheidkundig Genootschap, kort het woord en
overhandigde de winnaar de penning. Wiel’s vrouw,
Tilly (en dochter) deelde mee in de feestvreugde en
ontving een boeket bloemen. Na een korte fotosessie mocht Wiel nog live voor L1-radio vertellen wat
hem nu allemaal overkomen was en natuurlijk ook
over al zijn activiteiten waar hij de prijs voor had
gekregen.
Leo Verhart

Onze verhuizing
In het vorige nummer heeft u in het stukje
van onze voorzitter Henri Smeets al het een
en ander kunnen lezen over de verhuizing.
Als u dit leest is de verhuizing al weer geschiedenis en blijven we minimaal een jaar in
het parochiehuis in Reuver. Inmiddels hebben
we daar een en ander al ingericht. Zo hebben
we in de parochiezaal een kast voor ons fotoarchief en onze bibliotheek. Deze is echter te
klein. Daarom zal er een nieuwe grotere
kast gemaakt moeten worden. Daarnaast
hebben we nog een ruimte in de kelder
van de parochie waar een deel van onze
archieven ligt opgeslagen. De collectie
voorwerpen is elders ondergebracht. Inmiddels hebben we het grote voordeel
van de ruimte kunnen ervaren toen we
op onze ledenvergadering een opkomst
hadden van 66 leden! Het hoogste aantal
in ons bestaan als heemkundevereniging.
Deze hadden we met geen mogelijkheid
in het Willem Limburghuis kunnen onderbrengen.
Maar nu even terug naar de verhuizing.

Op donderdag 16 en vrijdag 17 februari, in de week
voor carnaval, werd met een actieve groep leden
onze collectie, boeken, documentatie etc. in dozen
ingepakt en van een sticker voorzien. Ook het meubilair moest van een sticker worden voorzien. Immers van tevoren moest vaststaan naar welke van
de 3 locaties (parochiehuis, Broekhin, Heidenheim)
een en ander moest worden overgebracht. Dit alles
gebeurde dan ook aan de hand van een van tevoren

4

opgestelde magazijnlijst. In eerste instantie was de
verwachting dat we ook nog na de carnaval bezig
zouden zijn. Maar dankzij de inzet van de leden
lukte het al om voor de carnaval de magazijnstellingen af te breken en zo’n 225 dozen in te pakken.
Zonder meer een knappe prestatie. Op 29 februari
werden de magazijnstellingen door ons getransporteerd naar de kelder van BC Broekhin in Reuver en
aldaar in een paar uur tijd opgebouwd conform het
indelingsplan, zoals dit van tevoren was opgemeten
en opgesteld. Op 1 en 2 maart kwam een verhuisbedrijf van WAA uit Venlo. De leden sjouwden de
dozen en kasten tot aan de nooduitgang op het
plat dak van het Willem Limburghuis waarna het
met een transportband naar beneden werd gelaten

en in een vrachtauto geladen. Hierna ging het naar
de plaats van bestemming om aldaar te worden uitgeladen. Het vervoer was niet altijd even gemakkelijk. Zeker niet bij de kwetsbare spullen, zoals
vitrines en maquettes, maar uiteindelijk kon met
de laatste vracht meubilair naar Heidenheim om
15.30 een punt achter de verhuizing worden gezet.
Kortom het karwei zat er op dankzij een geweldige
inzet van gemotiveerde leden. Als dank trakteerde
het bestuur de medewerkers op 23 april op een
etentje in De Herberg in Belfeld. U kunt zich voorstellen dat hierbij onder genot van een hapje en
een drankje nog eens tevreden werd teruggeblikt.
Wiel Luys

Hemelvaartsdaagfietstoch
Op Hemelvaartsdaag
kèn me vanalles gaon doon;
mer väöl van ós lede
vinje same fietse sjoon.
Ouch kumps se op plekke
wo se nootj eerder bös gewaes
en kriegs informasie
wo se nag ‘ns get aan haes.
En al die fietsers
zólle ’t beame:
de hemel lik geweun
inne ómgaeving van Zjwame.
Riky

5

MediaViewer 2.6 - © 2012-2025 Collectiony BV