Omschrijving
Biejeingezeumerd 2013-3

Uit de vereniging:
Blz. 2 Werkgroep Dorpsgidsen Beesel al tien jaar succesvol
Blz. 3 PLUS Savelkoul in Reuver start voor de vijfde keer sponsoractie
Blz 4 Museum ‘De oude Bemden’
Blz. 4 Carnavalslezing door Sander Mattheijssen
Blz. 5 Plaatsing herdenkingsplaquette familie Lebon
Blz. 5 Schenkingen
Blz. 5 Oproep - Leuk om te bewaren
Blz. 6 Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS
Blz. 6 Jaarprogramma IVN De Steilrand 2013
Blz. 6 Rectificatie
Overige artikelen:
Meer ...
Tonen 1-5 van 28
Tekst
Inhoud Jaargang 6

– 2013

Uit de vereniging:
Blz. 2
Werkgroep Dorpsgidsen Beesel al tien jaar succesvol
Blz. 3
PLUS Savelkoul in Reuver start voor de vijfde keer sponsoraktie
Blz 4
Museum ‘De oude Bemden’
Blz. 4
Carnavalslezing door Sander Mattheijssen
Blz. 5
Plaatsing herdenkingsplaquette familie Lebon
Blz. 5
Schenkingen
Blz. 5
Oproep - Leuk om te bewaren
Blz. 6
Jaarprogramma Maas- en Swalmdal en MHVS
Blz. 6
Jaarprogramma IVN De Steilrand 2013
Blz. 6
Rectificatie
Overige artikelen:
Blz. 7
Moestuin Genaenhof in ere herstellen
Blz. 9
Fietstocht naar de bronnen van de Swalm
Blz. 10
Uit het leven van onze voorouders
Blz. 11
Lagere scholen in ons werkgebied: BS De Mortel
Blz. 14
De Maas, vroeger en nu
Blz. 15
Bescherming van enkele waardevolle archeologische terreinen in Swalmen
Blz. 16
Remplaçant voor Joannes-Sigbert Steeghs
Blz. 16
Van hot nao haar door ‘t Zjwaams Waordebook (27)
Blz. 17
Kroniek van Swalmen, april, mei en juni 2013
Blz. 20
Herinneringen uit Belfeld (1)
Blz. 23
Naojaor
Blz. 24
Sporen van de oorlog
Blz. 25
Uit de oude doos
Blz. 27
Zo was het (1)
Blz. 28
Drukbezochte Open Monumentendag 15 september

Foto’s aangeleverd door:
Frans Geerlings
Wiel Luys
Pierre Verstappen
Harry Cuypers
Fons Nijssen
Archief MHVS
Thei Derks
Hans Simons
Archief HVMS
Jan Geerlings
Chrit Verstappen

blz. 2
blz. 4, 15
blz. 5
blz. 7, 8
blz. 9, 10, 28
blz. 11-14
blz. 14, 20, 23
blz. 17-19, 23
blz. 22
blz. 24, 25
blz. 26, 27

1

No.3

Uit de vereniging:
Werkgroep Dorpsgidsen Beesel al tien jaar succesvol
Ruim 6000 wandelaars leerden Beesel op een nieuwe manier kennen
sche en verzekeringstechnische redenen vanaf 2007 werkzaam onder
de vlag van Heemkundevereniging
Maas- en Swalmdal. Na al ruim 6000
wandelaars te hebben rondgeleid,
gaan de Beeselse dorpsgidsen anno
2013 hun dikverdiend tienjarig jubileum vieren.
In 2010 waren we met twaalf gidsen. Dat is best veel voor Beesel.
Helaas hebben we nadien van vier
gidsen afscheid moeten nemen,
waardoor we nu nog met acht over
zijn. Dit legt ’s zomers de druk wel
erg hoog, omdat er dan veel aanvragen zijn en de gidsen ook veel
waarde hechten aan hun privéleven.
Maar als een hechte groep vrienden
komen we daar telkens goed uit. In
het najaar wordt door de dorpsgidsen ook vaak medewerking verleend
aan de Open Monumentendagen en
in het bijzonder aan de Open Monumenten Klassendag voor groep acht
van de basisscholen in de gemeente
Beesel. Dit jaar hebben drie scholen zich gemeld
met in totaal 155 kinderen, die we verdeeld over
elf groepen op vrijdag 13 september kennis lieten
maken met het thema Macht & Pracht.

In het voorjaar van 2003 ontstaat het idee om
met rondleidingen door het kerkdorp Beesel
te starten. Een vijftal kandidaatgidsen meldt
zich aan, gevolgd door nog eens vier in 2004
en twee in 2009. Amateurhistoricus Frans
Geerlings, die de gidsen de nodige historische en culturele kennis bijbrengt, is voorzitter van de Werkgroep Dorpsgidsen Beesel.
Een van de eerste vragen die ik destijds te
horen kreeg was: wat valt er in godsnaam
over Beesel te vertellen? Nu, tien jaar later,
weten de gidsen wel beter!

Themaroutes
De Centrumroute is veruit favoriet bij de Beeselse
rondleidingen. Niet gek, als je ziet hoeveel dagjesmensen en toeristen op en rond het marktplein
van de geweldige sfeer genieten. Het historische
centrum met zijn prachtige rijks- en gemeentelijke monumenten is sinds enkele jaren beschermd
dorpsgezicht van kasteel Nieuwenbroeck tot aan de
Maas. En dan willen de mensen daar ook iets meer
van weten. Je merkt het op de terrassen, dat ze
vragen hebben, zeker wat betreft het draaksteken.
Drakenbordjes, drakenvlaggen en zelfs windvanen
met draken maken de mensen nieuwsgierig. Gelukkig hebben we hiervoor een Drakendorproute,

We beschikken over drie routes binnen de
kern van het kerkdorp Beesel, drie routes
door het buitengebied en drie themaroutes zoals het draaksteken en de keramische
kunstwerken.
De werkgroep is om organisatorische, juridi-

2

waarin de gids de gehele historie van het spel rond
Sint Joris en de draak vertelt.
Het draaksteken houdt Beesel slechts eens in de
zeven jaar in de ban. Daardoor is er in de tussenliggende periode niet heel veel te zien van dit
folkloristisch fenomeen. In het jaar dat het draaksteken speelt, is het fantastisch om met mensen
de Drakendorproute te lopen. Het hele dorp wordt
versierd, de horeca en de winkeliers spelen op het
thema in en je kunt het speelterrein, alsook de kostuumopslag en de draak bezoeken. Maar in de tussenliggende jaren is het inderdaad wat moeilijker.
We moeten het dan vooral doen met fotomateriaal.
Gelukkig is er een commissie in het dorp bezig om
het thema draaksteken blijvend beter zichtbaar te
maken. De eerstvolgende editie is in 2016, maar de
bezoekers moeten nu ook al weten dat ze in hét
Drakendorp zijn.

aan de hand van oude ansichtkaarten verbouwd
naar de situatie van voor de oorlog. Geweldig!
Ook de Beeselnaren zelf zijn zeer te spreken over
hun dorp. In het begin, toen we met rondleidingen begonnen, waren het voornamelijk Beeselse
families of families die hun roots in Beesel hadden.
Maar gaandeweg werd de kring groter en komen
geïnteresseerden van heinde en verre. We hebben
al diverse groepen mogen rondleiden uit MiddenNederland en zelfs België. Mensen zoeken een
uitje of plannen een dagprogramma en dan wordt
vaak op internet gezocht. Leuk was het overigens
toen Theo Bovens, de gouverneur van Limburg, in
2011 een kennismakingsbezoek bracht aan Beesel, waarbij wij als dorpsgidsen hem met zijn gevolg een rondleiding gaven door het centrum. De
gouverneur was zeer te spreken over de historische
uitstraling van het kerkdorp en de voortreffelijke
uitleg van de gidsen.

Hecht dorpsgevoel
Het kerkdorp Beesel telt slechts 2500 inwoners en
is qua uitstraling niet echt een apart dorp. Het
voordeel dat Beesel ten opzichte van vele andere
dorpen heeft, is, dat er zo weinig is veranderd of
verdwenen. In veel andere plaatsen worden oude
gebouwen gesloopt om plaats te maken voor moderne nieuwbouw. In Beesel worden zelfs gebouwen

Ervaar het zelf!
Wilt u ook ervaren hoe mooi en interessant het historische Beesel is? Wandel dan eens mee of kijk voor
meer informatie op www.rondleidingeninbeesel.nl
Frans Geerlings

PLUS Savelkoul in Reuver start voor de vijfde keer sponsoraktie
Vanaf oktober 2013 gaat er bij PLUS Savelkoul Reuver voor de 5e keer een spectaculaire sponsoractie van start, waarbij sponsorgeld wordt uitgekeerd aan lokale clubs en verenigingen.
Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal heeft zich ook voor deze sponsoractie aangemeld. In het
kader van alle bezuinigingen die op ons afkomen, beveelt Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal deze actie van harte aan!
Hoe gaat deze actie in z’n werk? Vanaf zondag 30 september t/m zaterdag 18 januari 2014, 16
weken dus, krijgen alle klanten bij elke besteding van € 10,00 een sponsorvoucher met daarop een
unieke streepjescode.
Deze sponsorvoucher met een waarde van 1 punt, is eenmalig te doneren aan de vereniging naar keuze.
Laat deze keuze naar de Heemkundevereniging gaan!!
Hiervoor is een speciale scanzuil geplaatst in de supermarkt waar klanten hun voucher DIRECT
kunnen doneren. Door middel van een touchscreen kunt U voor de Heemkundevereniging kiezen!
Aan het einde van de actie worden de punten geteld en wordt er € 18.500,00 naar keuze verdeeld
onder de verenigingen. De ranglijst van de clubs is dus variabel en kan bij elke ingeleverde voucher
weer wijzigen. Doneer daarom zoveel mogelijk vouchers voor de Heemkundevereniging waardoor
onze vereniging hoog op de ranglijst kan eindigen. De stand is op een groot TV scherm in de winkel
te volgen. Uw penningmeester zal regelmatig bij de PLUS op dit scherm gaan kijken
Hartelijk dank voor uw medewerking! Gerard Pubben, penningmeester.

3

Museum ‘De Oude Bemden’
Aan de Dubbelweg
in Reuver is op een
bord te lezen: Landgoed ‘De Oude Bemden’. Menigeen fietst
er argeloos aan voorbij. Wat velen echter
niet weten, is, dat de
eigenaar Al Reynen
een prachtig initiatief heeft genomen
om oude voorwerpen
uit grootmoederstijd
voor het nageslacht
te behouden. Stad en
land reist hij af om
voorwerpen te verzamelen. Dit alles heeft
hij opgesteld in een
grote schuur bij zijn
boerderij. Deze door
hem verzamelde collectie wil hij toegankelijk maken voor bezoekers. Hij kan dit echter niet alleen. Daar is hulp bij
nodig. Van hem ontvingen we daarom onderstaande oproep. Wie wil hem hierbij helpen?
Museum ‘De Oude Bemden’ zoekt vrijwilligers om te helpen bij het inrichten en onderhouden van
het museum. Speciale kennis is niet vereist, wel interesse. Voor koffie wordt gezorgd. Tijden kunnen in overleg worden vastgesteld.
Voor inlichtingen: fam. Reynen, Dubbelweg 1, 5953 te Reuver. Tel. 077-4742730.

Carnavalslezing door Sander Mattheijssen
begin van de Zjwamer vastelaovindj.
In deze carnavalslezing zal Sander Mattheijsen
spreken over het ontstaan van de carnaval in Limburg, vroeger en nu, hoe carnaval het getal elf
heeft veroverd en over Keulen, de bakermat van
carnaval. Sander Mattheijsen die geen onbekende
is in de regio Venlo, zal deze lezing ondersteunen
met beeldmateriaal.
Met deze boeiende avond, tien dagen voor de elfde van de elfde, geeft de Milieu- en Heemkunde
Vereniging Swalmen een bijzonder tintje aan het
nieuwe carnavalsseizoen.

Sinds 1842 is Jocus uit Venlo de oudste carnavalsvereniging van Limburg.
In 1952 kriebelde ook het vastelaovesgeveul
voor de oprichters van de vastelaovesvereniging De Hopsjlokkers in Swalmen.
Ze konden, na uiteindelijke toestemming van
pastoor Hoen, die wel de opmerking maakte:
“Jullie halen de duivel in eigen huis”, het
feest der feesten organiseren, maar pas na
het veertigurengebed: ‘het middaglof’. Omdat
uiteindelijk pastoor Hoen door de knieën was
gegaan, ging ook burgemeester Strens direct
akkoord, maar met de historische uitspraak:
“Bezorg Swalmen een paar dagen van echte
joeks maar hou het wel stijlvol”. Dit was het

Deze lezing waarbij iedereen van harte welkom is,
is op vrijdag 1 november 2013 om 20.00 uur in zaal
“De Mert”, Markt 1 Swalmen

4

Plaatsing herdenkingsplaquette familie Lebon
Op zaterdag 6 juli j.l. vond
op het kerkhof te Swalmen
de onthulling plaats van een
herdenkingsplaquette. Meer
specifiek op de graven van
Octave en Georgette Lebon.
André Nijssen was de initiatiefnemer en hij schetste in
zijn toespraak de heldendaden van het echtpaar.
De hoofdactiviteit was ontsnapte
Franse
soldaten
(krijgsgevangenen)
veilig
terug te brengen naar hun
vaderland. En dat werden er
meer dan 450.
Een van de spannende verhalen van Nijssen ging over
de infiltratie van Duitse soldaten binnen de
verzetsgroep, maar ook de marteling van mevrouw Lebon die ondanks dat, haar man niet
wilde verraden.
Vanuit het buitenland kwamen er indertijd
hoge onderscheidingen, maar in eigen land
bleef het stil. Om de herinnering aan het
dappere echtpaar levend te houden onthulde
wethouder Wim Kemp een plaquette terwijl
Swalmens Liedertafel en Willem Evers voor
de muzikale opluistering zorgden.

Namens de Oranjevereniging werden er bloemen gelegd.
Een nazaat van het echtpaar Lebon dankte namens
de familie.
Pierre Verstappen
Tekst plaquette: ter herinnering aan Octave en
Georgette Lebon die in de Tweede Wereldoorlog honderden ontsnapte krijgsgevangenen en onderduikers
over de Belgische grens smokkelden

Schenkingen
– Het geheim van de zeven zusters, auteur Elle Eggels; met vertaling in ‘t Zjwaams door Riky
Simons-Julicher
– Diverse boeken, tijdschriften en documentatie op heemkundig gebied; door familie Schreurs.

Oproep - Leuk om te bewaren
Soms kom je ze ineens weer tegen: oude documenten, rapporten, getuigschriften, nota’s, foto’s uit
je eigen verleden, die een beeld geven van hoe het vroeger was. Vertederd kijk je er nog eens naar
en dan vraag je je af: Wat doe ik er nog mee? Het kunnen ook documenten zijn die bij het opruimen
van de bezittingen van een overledene tevoorschijn komen. Het zou toch zonde zijn als die voor
altijd zouden verdwijnen. Stap er daarom eens mee naar de Heemkundevereniging. U hoeft ze niet
af te geven, maar we kunnen ze inscannen en hebben daarmee wellicht nog jaren materiaal voor
een nieuwe rubriek in Biejeingezeumerd.

5

MediaViewer 2.6 - © 2012-2025 Collectiony BV