| Omschrijving |
|---|
|
Biejeingezeumerd 2018-4 Uit de verenigingen: Blz. 2 De wolf terug in ons land? Blz. 3 Foto's in zorgcentrum St. Jan Baptist Blz. 4 Nacht van Nachtwandeling zaterdagavond 27 oktober j.l. Blz. 5 Jaarprogramma Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal - MHVS Overige artikelen: Blz. 5 Revues van Hercules Blz. 7 Uit de oude doos Blz. 8 Kroniek van Swalmen, juli, augustus en september Blz. 9 Gemengde Zangvereniging Swalmen (1) Blz. 15 Huwelijksafkondigingen te Belfeld 1808-1840 Blz. 16 Zo wa Meer ... |
| Tekst |
|---|
|
Inhoud Jaargang 11 – 2018 Uit de verenigingen: Blz. 2 De wolf terug in ons land? Blz. 3 Foto's in zorgcentrum St. Jan Baptist Blz. 4 Nacht van Nachtwandeling zaterdagavond 27 oktober j.l. Blz. 5 Jaarprogramma Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal - MHVS Overige artikelen: Blz. 5 Revues van Hercules Blz. 7 Uit de oude doos Blz. 8 Kroniek van Swalmen, juli, augustus en september Blz. 9 Gemengde Zangvereniging Swalmen (1) Blz. 15 Huwelijksafkondigingen te Belfeld 1808-1840 Blz. 16 Zo was het (14) Blz. 17 De Swalmbode, weekblad voor Swalmen, Boukoul en Asselt (4) Blz. 19 Leuk om te bewaren (11) Blz. 19 Etalageproject Boerenleven in Reuver Blz. 20 Good veurnumme Foto’s aangeleverd door: Gerry Nijssen-Severens Archief fam. Pollen Archief mevr. Schouenberg-Sieben Hans Simons Archief MHVS Riky Simons_Julicher Archief HVMS Annelies Hermans blz. 3 blz. 5, 6 blz. 7 blz. 8, 9 blz. 10-13, 16, 19 blz. 16 blz. 19 blz. 20 1 No.4 |
|
Uit de verenigingen: De wolf terug in ons land? Herm Geraedts Op donderdagavond 6 september was er een lezing over de wolf georganiseerd door HVMS en MHVS in de horecaruimte van hoeve Genoenhof. Daarvoor was de regionale wolvendeskundige Wim Tegels uitgenodigd. Er was veel belangstelling voor zijn verhaal en de bijbehorende beelden. Zo’n 80 personen waren aanwezig en schroomden niet om vragen te stellen of om standpunten in te nemen. De spreker maakte ons duidelijk dat de wolf binnen afzienbare tijd terug zal keren in onze omgeving. Het dier is al langer dan de mens op deze wereld en heeft hier in het verleden samen met de mens geleefd. In tegenstelling tot de honden hebben wolven zich niet aangepast. De hond stamt oorspronkelijk van de wolf af en is van oorsprong ook een wolf; er zijn zo’n 350 hondenrassen. De wolf is ongeveer 100 cm lang en 70 tot 90 cm hoog en weegt 30 tot 50 kg. Hij heeft lichtgekleurde wangen en kleine oren, afwijkend van hondenoren. Wolven worden gemiddeld 12 jaar oud en zijn na 2 jaar geslachtsrijp. Ze leven in roedels met ouders, jaarlingen en puppy's samen in hun burcht. Jaarlijks kunnen er 4 tot 6 welpen geboren worden in april/mei. Zo’n roedel heeft een leefgebied van 250 km2. Twee jaar oud verlaten de meeste hun roedel en gaan ze zwerven, soms over grote afstanden. In een half jaar wordt wel 2.000 km afgelegd. Hun spoor kan soms gevolgd worden o.a. door het onderzoek van keutels en haren. Aan prooidieren eten ze zo’n 1000 kg per jaar: reeën, herten, schapen, zwijnen, hazen, konijnen en ganzen, en wel vooral jonge, zwakke, zieke dieren. De wolf was in Nederland verdwenen en kwam tot (voor kort niet) meer voor in Nederland; de laatste wolf werd in 1897 in Brabant gedood. Vanaf 1982 is hij in West-Europa een beschermde diersoort volgens het verdrag van Bern en sindsdien is dit dier langzaam maar zeker aan het terugkeren. Vanaf 1996 zijn wolven vanuit Polen naar Duitsland ge- komen. De wolf Naya is met een zender uitgerust en dus te volgen op haar levensweg. In 2015 geboren nabij Dresden is ze via Oost-Nederland en Limburg in België terechtgekomen. Er zijn berichten omtrent een tweede wolf, waargenomen in haar buurt. Mogelijk vormen zij samen een paar en komen er jonge wolven uit voort. In Duitsland leven nu zeker 85 wolven. Ook in Nederland zijn vanaf 2011 sporen van wolven waargenomen, in 2018 zelfs van 8 verschillende exemplaren. Een risico van de wolf is het verspreiden van het rabiës-virus, hondsdolheid. Ook zijn jachthonden wel eens aangevallen. Mensen bijna nooit, zeker volwassenen niet. Een wolf is banger voor een mens dan omgekeerd. In vroeger tijden zijn wel eens kleine kinderen, die als schaaphoeder optraden, aangevallen, tijdens een laag aanbod van prooidieren. Er zijn sporadische gevallen bekend van agressiviteit in het geval van een kruising tussen een wolf en een hond. Vergelijk hiermee het jaarlijkse aantal bijtincidenten in Nederland met honden: 150.000 waarvan een tot twee met dodelijke afloop! Als een wolf schapen heeft aangevallen en deze gedood, heeft de schapenboer recht op schadevergoeding vanuit het Faunafonds. In 2017 werden bij 8 incidenten 21 schapen gedood. Er werd toen € 10.000 uitgekeerd, dat is € 476,- per schaap. In 2018 werden tot oktober bij 35 incidenten 134 schapen gedood en werd € 15.000,- uitgekeerd, dat is € 112,- per schaap. Volgens de schapenboeren veel te weinig. Ter vergelijking: in 2016 werd aan schade door ganzen € 20.000.000 uitgekeerd! De vraag bij incidenten met schapen is vaak: was het een wolf of een (verwilderde) hond? Een schapenboer zal zijn schapen ’s nachts moeten gaan beveiligen met een omheining van zeker 110 cm hoogte met daarin 4 elektriciteitsdraden en wellicht met een speciaal getrainde kudde-beschermhond. Maar wie gaat dit betalen? Professionele schapenhouders kunnen hiervoor subsidie krijgen van de provincie en wellicht het Faunafonds. Maar hobby-schapenboeren komen hiervoor nog niet in aanmerking. De vraag werd gesteld of er wel genoeg ruimte is voor 'groot' wild in Nederland: de lynx, de wolf 2 |
|
en in de toekomst zelfs de beer? (deze d r i e soorten worden door de EU beschermd). De wolf kan ook voor positieve bijkomstigheden zorgen: hij kan wilde ganzen verjagen en wolven zouden er in de Oostvaardersplassen voor kunnen zorgen dat een groot aantal (zwakke) dieren minder hoeft te lijden, doordat ze door wolven worden gedood. Er ontstaat enige discussie over vlees eten, landge- bruik, milieuproblemen en zelfs overbevolking. We willen allemaal eten en daarvoor is ruimte nodig, de landbouw heeft grond nodig. En iedereen wil graag mooie natuur, zelfs wilde natuur. Daarvoor is echter meer kennis nodig bij ecologen en bij boeren, maar ook bij gewone burgers. Wie meer wil weten over wolven moet op internet maar eens zoeken naar: Wolven in Nederland, Wolfsregion Lausitz, Wildtier Management Niedersachsen. We zullen er rekening mee moeten houden dat in onze regio ook wolven gaan voorkomen. De verwachting is dat wolven zich in Nederland zullen vestigen, zeker in het oosten. Misschien dat dit wel sneller gaat dan sommigen denken! Volgens Wim Tegels zal er in het Maas-Schwalm-Nette gebied in 2020 of eerder een wolf worden waargenomen. Met die opmerking kwam een einde aan een goed verhaal over de terugkeer van de wolf. Foto's in zorgcentrum St. Jan Baptist Als men zorgcentrum St. Jan Baptist binnenloopt, ziet men er sinds enkele jaren aan de wand van de voormalige receptie en in het restaurant diverse foto's, afkomstig van de MHVS. De werkgroep Geschiedenis is gevraagd om oude foto's aan te leveren en in te lijsten zodat de bewoners herinneringen kunnen ophalen en elkaar verhalen kunnen vertellen bij de foto's. Ook hangen er bij de ingang, tot en met maart 2019, onder andere foto's van Asselt, van: het kerkhof, Ascloa, het museum, het kerkje, de Aartjes en de resterende foto's zijn ook de moeite van het bekijken waard. In het restaurant zijn winkels uit het verleden van Swalmen te bewonderen. Zoals: Kitty Thomas, Rijksweg Zuid; Jan van Dael; Prinses Julianastraat; of Boekwinkel Handrie Huysmans, Hoogstraat. Wanneer u januari 2019 woonzorgcentrum Amaliahof binnenloopt, zullen er aan de wand bij binnenkomst en in de gang naar het restaurant ook diverse foto's, afkomstig van de MHVS hangen. Deze zijn te bezichtigen tot en met maart 2019. Er zijn onder andere de volgende foto's van Boukoul: 't Kapelke, hoek Graeterhofweg-Beneden Boukoul, basisschool St. Theresia, Kerkweg, 'Dammenhöfke' van familie Peters, Graeterhofweg. Ook zijn er weer winkels uit het verleden van Swalmen te bewonderen, zoals: Langen zelfbediening, Hoogstraat; Mia Peters, tassen en byouterieën, Rijksweg-Zuid; Trepels, bakkerij en kruidenierswaren, Koningin Wilhelminalaan. Wij hopen dat u al nieuwsgierig bent geworden. Het zal een halfjaarlijkse wisseltentoonstelling worden van telkens andere oude foto's uit het archief van de MHVS. Laat u verrassen! 3 |
|
Nacht van Nachtwandeling zaterdagavond 27 oktober j.l. Gerry Nijssen-Severens Donker. Hoe donker is het werkelijk in de nacht? Waar is het licht, waar is het donker? Dat gaan de 22 wandelaars ervaren die om 21.30 uur vertrekken voor een Nachtwandeling vanaf Genoenhof, onder leiding van Frans Tegels die ons laat wennen aan de duisternis bij het pad naar het Ommetje, waar we allemaal een steen uit de stoffen zak nemen, onthouden welke vorm de steen heeft en hem weer teruggeven. Dit alles zonder te kijken. macadamianoten zijn. We leren dat één pecannoot genoeg energie geeft om 45 minuten te presteren. Aangekomen bij het hoogwaterpad achter de huizen van Asselt, zien we in de verte de verlichting van de Camping van Asselt. Door de bosjes, waar het behoorlijk vochtig is, terug naar het Ommetje. Overal in de naaste omgeving laaghangende mist. In het midden van een grote kring deelt Frans gekleurde kaartjes uit en ieder moet bij het licht van maan en sterren proberen te raden welke kleur kaart hij/zij in de hand houdt. Met behulp van het licht van een zaklampje laat Frans zien welke kleur men in bezit heeft. Moeilijke opdracht, zo blijkt. Wanneer er getrakteerd wordt op een borrel laat ieder zich het drankje met 40% alcohol lekker smaken. Dit alles in volledige duisternis; alleen in de verte is er licht van woningen, bedrijven (Retailpark) en straatverlichting. Bij het spoorwegviaduct bij de Swalm bevindt zich een vleermuiskelder waar deze dieren kunnen overnachten. Hier merken we dat er veel verlichting afkomstig is van de A73. Bij de Swalm, we lopen inmiddels al in het Ommetje Asselt, slaat een bever op het water als alarmteken. Zijn gezin is nu gewaarschuwd. Voordat we weer bij Genoenhof zijn, worden de stenen tevoorschijn gehaald en de een na de ander probeert zijn of haar steen blindelings, ofwel op de tast, te herkennen. De laatste twee dames hebben hun oorspronkelijke steen niet terug kunnen ‘voelen’? Al verder lopend langs de Swalm, volgens een niet officieel pad, voelen en horen we onder onze voeten de eikels kraken. Tussen de velden door lopend trakteert Frans ons op een aantal verschillende 'nootjes'. Zonder ze te zien, alleen te voelen, te ruiken en te proeven wordt er geraden dat 't verse pecannoten, hazelnoten, walnoten en Bij Emmaus staat Toine intussen klaar met heerlijke zelfgemaakte soep. De wandeling wordt afgesloten met een warm samenzijn in het Grand Café, maar eerst wordt Frans hartelijk bedankt voor de zeer verrassende Nacht van de Nachtwandeling in 2018. Fotolijst Vindt u in ons archief een foto, waaraan u een dierbare herinnering heeft en die u graag wilt hebben of aan iemand cadeau wilt geven: vraag het ons, wij kunnen hiervoor zorgen. Wij hebben een ruime sortering fotolijstjes, zodat u er een mooi cadeau van kunt maken. Voor het uitzoeken kunt u dinsdags van 14.00 tot 16.00 in het MHVS verenigingslokaal terecht. U maakt dan gelijk een afspraak wanneer de (ingelijste) foto kan worden afgehaald. 4 |
|
Jaarprogramma Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal en Milieu- en Heemkunde Vereniging Swalmen 26 december '18 Kerstwandeling: vertrek bij kasteelboerderij Zuidewijk Spick om 14.00 u (gezamenlijke activiteit) 19 maart 2019 Jaarvergadering Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal 22 maart Jaarvergadering MHVS bij café Thijs en Wilma, Rijksweg Zuid 15, aanvang 20.00 u 22 april Start nieuwe seizoen fietstocht naar munitiedepot (Heemkundevereniging Maasen Swalmdal) 30 mei Hemelvaartsdagfietstocht (gezamenlijke activiteit) 29 juni Reis naar Breda (Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal) juli-augustus zomervakantie 14 september Open Monumentendag oktober Nacht van de Nacht (gezamenlijke activiteit) november Presentatie jaarboek (Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal) 26 december Kerstwandeling (gezamenlijke activiteit) En verder... het programma kan nog worden aangepast. Er staan (onder voorbehoud) enkele kleine excursies op het programma. Te zijner tijd komen we hierop terug. Nadere publicaties in ‘t Zjwaemke, VIA Roermond, VIA Beesel en VIA Tegelen-Belfeld. Wandelingen Swalmdalgidsen en kanotochten. Deze activiteiten worden georganiseerd door Staatsbosbeheer en zijn niet gratis. Nadere publicaties in ’t Zjwaemke, VIA Roermond, VIA Beesel en VIA Tegelen-Belfeld. Zie ook www.natuurlijkasselt.nl en voor de wandelingen met de Dorpsgidsen in Beesel, zie www.rondleidinginbeesel.nl. Het jaarprogramma van IVN De Steilrand is te vinden op (http://ivn.nl/afdeling/de-steilrand). Revues van Hercules J. Ickenroth In 1938 had gymnastiek- en voetbalvereniging Hercules een grote schuld opgebouwd. Enkele leden (Wim Niemans, Jan Teunissen en Sjra Geijzen) stelden toen voor een revue te organiseren. In 1938 werd gestart met een gymnastiekdemonstratie aangevuld met komische toneelstukjes. Het was een succes en op 19 februari 1939 (Vastenavond) werd gestart met de eerste revue in de Pius (voorloper van de Schakel). Het werd zo'n succes dat Hercules binnen 2 jaar van zijn schulden af was. In de oorlogsjaren gingen de opvoeringen gewoon door, hoewel Hercules officieel ophield als vereniging omdat men weigerde lid te worden van de Kulturkammer. In 1954 werd de laatste revue opgevoerd omdat toen de carnavalsvereniging actief was. Behalve in Reuver vonden er in veel plaatsen in Limburg uitvoeringen plaats. Het bijgaande liedje is afkomstig uit de revue van 1941. Dit aardig liedje zongen we in en na de oorlog. Uitgave november 1941, druk Tim, zie K 1940. Verplichte nummering in de oorlog. Elke drukkerij had zijn eigen K nummer. 5 Het duo Laurens Pollen en Sjra Geijzen |